Là một vật liệu chắc chắn, bền bỉ được ứng dụng rộng rãi trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Với sự hiện hữu tại nhiều đồ dùng, sản phẩm có ích cho cuộc sống. Trong bài viết hôm nay hãy cùng T&T Hà Nội tìm hiểu xem gang là gì? những kiến thức tổng quát về chất liệu gang nhé!
Contents
Gang là gì?
Gang là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả một họ hợp kim kim loại mà nguyên tố tạo hợp kim chính là sắt. Để được coi là gang, hợp kim chủ yếu là sắt phải có trên 2% cacbon để hợp kim cuối cùng được coi là gang. Gang đúc cũng có một lượng nhỏ hơn các hợp kim khác; mangan và silicon là hai trong số những loại phổ biến nhất. Các nguyên tố hợp kim bổ sung này được sử dụng để sửa đổi thêm các đặc tính của gang.
Thành phần hóa học của gang
Thành phần của gang bao gồm chủ yếu là sắt (hơn 95% theo trọng lượng), và các nguyên tố hợp kim chính là cacbon và silic. Hàm lượng của cacbon trong gang nằm trong miền từ 2,1% đến 4,3% trọng lượng, với miền có hàm lượng cacbon thấp hơn 2,1% của họ hợp kim của sắt sẽ là thép carbon. Một phần đáng kể silic (1-3%) trong gang tạo thành tổ hợp hợp kim Fe-C-Si.
Tính chất của gang là gì?
Gang được xem như là một loại hợp kim có tính giòn. Màu xám ở mặt gãy thường là đặc điểm nhận dạng của gang: chính là sự phân bổ ở dạng tự do của khối carbon; hình thù dạng tấm khi hợp kim đông đặc.
Gang được xem tương tự như hợp kim chứa hai nguyên tố là sắt và cacbon ở trạng thái đông đặc. Nhiệt độ nóng chảy của gang trong khoảng từ 1150 đến 1200 °C, thấp hơn 300 °C so với sắt nguyên chất.
Các loại gang và ứng dụng phổ biến
Tùy hàm lượng nguyên tố hóa học trong gang mà chúng có những tính chất và đặc điểm riêng. Tuỳ theo dạng graphit trong gang mà gang được phân thành các loại cơ bản: Gang xám, gang dẻo, gang cầu, gang trắng,…Cùng xem cách phân biệt và ứng dụng của phổ biến của từng loại nhé.
Gang xám
Gang xám là loại gang thành phần gồm: toàn bộ cacbon tồn tại dưới dạng graphit tự do. Graphit này ở dạng tấm, phiến, chuỗi… Bề mặt của gang xám ở mặt gãy có màu xám, đó là màu đặc trưng của ferit và graphit tự do. Đây là một loại gang phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là ngành kỹ thuật.
Gang xám có giá thành rẻ và có nhiệt độ nóng chảy thấp (1350ºC), vì vậy nó rất dễ nóng chảy. Gang xám có tính đúc tốt và khả năng cách âm cao, do tổ chức xốp nên cũng là ưu điểm cho các vật liệu cần bôi trơn có chứa dầu nhớt. Tuy vậy, gang xám dòn, khả năng chống uốn kém, không thể rèn được.
Gang xám được sử dụng vô cùng rộng rãi trong các ngành công nghiệp. Gang xám sử dụng trong các thiết bị mà không chịu độ uốn lớn, nhưng cần chịu lực nén tốt. Các dòng van công nghiệp làm từ gang xám có giá thành rất rẻ, nhưng nó có nhược điểm là trọng lượng nặng và bề mặt xù xì, không có tính thẩm mỹ cao.
Gang dẻo
Gang dẻo là loại gang trắng do người Anh phát minh ra được, ủ trong thời gian dài (đến vài ngày) ở nhiệt độ từ 850 – 1050⁰C để tạo thành một loại gang có tính dẻo cao. Đây là vật liệu có độ bền cao, thậm chí có thể thay thế cho thép trong rất nhiều ứng dụng mà các loại gang khác không có khả năng.
Gang cầu
Gang cầu là loại gang dạng cầu tròn. Nhờ kết cấu dạng quả cầu – dạng thu gọn nhất. Đây là vật liệu có độ bền tốt có khả năng chống va đập cao, tính bền dẻo và chống mài mòn. Trong ngành công nghiệp điện gió, gang cầu được sử dụng cho các trung tâm và các bộ phận kết cấu như khung máy.
Gang chứa cacbon lượng (CEL) cao từ 4,3 đến 4,6% (là thành phần nguyên tố C và Si trong gang lỏng trước biến tính CEL=%C+%Si+%P/2) để chống biến trắng. Than chì ở dạng cầu sít chặt, ít chia cắt nền kim loại nên không làm giảm đáng kể tính chất cơ học của gang.
Gang trắng
Gang Trắng là hợp kim Fe – C trong đó cacbon có thành phần lớn hơn 2,14% và các tạp chất Mn, Si, P, S… Hầu hết chỉ dùng gang trắng chứa 3% – 3,5% cacbon vì nhiều C gang sẽ giòn. Mặt gãy các chi tiết bằng gang trắng có màu sáng trắng nên gọi là gang trắng. Gang trắng chỉ hình thành khi hàm lượng C và Mn thích hợp và với điều kiện làm nguội nhanh ở vật đúc thành mỏng, nhỏ.
So với gang xám có graphit bên dưới bề mặt thì gang trắng có đặc điểm xi măng bên dưới bề mặt của nó. Than chì tạo ra màu xám trong khi xi măng tạo ra màu trắng. Gang trắng cứng và có khả năng chống mài mòn tuyệt vời.
Gang trắng cứng và giòn, tính cắt gọt kém nên chỉ dùng ở làm vật liệu đúc; ứng dụng chủ yếu để chế tạo gang rèn (gang dẻo) , luyện thép hoặc các chi tiết máy cần tính chống mài mòn cao như bi nghiền, trục cán.
Ứng dụng thành công vào sản xuất nắp hố ga bằng gang
Trên thị trường hiện nay, nắp hố ga khá đa dạng với nhiều loại mẫu mã và được cấu tạo từ những vật liệu khác nhau. Tuy nhiên, nắp hố ga gang vẫn được rất nhiều người lựa chọn bởi những ưu điểm vượt trội như:
– Nắp hố ga gang có độ bền rất cao: do chất liệu gang tự thân có độ bền cao, có khả năng chịu uốn, chịu nén tốt; khó biến dạng bới xung lực ngoại vi.
– Chịu lực nén rất lớn, tải trọng thay đổi theo thiết kế: Tùy theo yêu cầu bản vẽ của mỗi công trình, dự án, T&T Hà Nội sẽ tư vấn quý khách các loại nắp cống gang có trọng tải phù hợp. Cam kết tư vấn các phương án tối ưu chất lượng, tối ưu an toàn và chi phí cho nhà thầu và các đơn vị thi công.
– Thiết kế đa dạng, phong phú: Nắp hố ga gang T&T Hà Nội khá đa dạng về thiết kế, mẫu mã và hình thức. Đây là một điểm nhấn quyết định nên giá bán và báo giá nắp hố ga gang của công trình.
Trên đây là những thông tin chi tiết để giúp các bạn có thể tìm hiểu gang là gì? phân loại của gang là gì và ưu nhược điểm cũng như ứng dụng của gang vào việc sản xuất nắp hố ga bằng gang.
